Cách tính nhẩm nhanh phép nhân

Biết cách tính nhẩm nhanh phép nhân sẽ giúp trẻ làm bài dễ hơn, hỗ trợ tích cực cho việc học tập hàng ngày, cả trên lớp và khi ở nhà. Phụ huynh hãy tham khảo cách tính nhẩm nhanh phép nhân ngay dưới đây để dạy cho các bé nhà mình nhé.

1. Tính nhẩm nhanh phép nhân với bàn tính IMA

Không phải là những phép tính nhân làm bằng phương pháp nhẩm thông thường, tính nhẩm phép nhân cơ bản hoặc nâng cao với bàn tính IMA sẽ giúp các em đưa ra kết quả nhanh và chính xác nhất.

Trẻ sẽ sử dụng chiếc bàn tính để tính nhẩm nhanh phép nhân theo các bước:

• Dùng 2 bàn tay tác động vào chiếc bàn tính, từ đó kích thích mạnh mẽ vào dây thần kinh ở các đầu ngón tay;

• Các hạt bàn tính sẽ giúp trẻ có được khái niệm về các con số và khái niệm về số lượng;

• Khi đã bắt đầu quen dần với các kỹ thuật sử dụng và thao tác bàn tính, trẻ bắt đầu được học số học trí tuệ;

• Thay vì lấy các ngón tay gảy hạt, các hạt của chiếc bàn tính tưởng tượng sẽ di chuyển theo sự điều khiển của trí não trẻ.

Chính nhờ sự hỗ trợ của chiếc bàn tính gảy kết hợp với tư duy, khả năng giải quyết nhanh nhạy trẻ có thể tính toán phép nhân những con số bé và lớn trong khoảng thời gian cực ngắn (bình quân vài giây/ phép tính).

2. Tính nhẩm nhân số có 2 chữ số với số có 3 chữ số

Để tính nhẩm nhân số có 2 chữ số với số có 3 chữ số, các em có thể tham khảo  theo các tính nhẩm “siêu tốc” của người Nhật. Phương pháp dạy tính phép nhân bằng đường thẳng phổ biến trong cách dạy con tính nhẩm của người Nhật.

• Bước 1: Vẽ các đường thẳng để đại diện cho mỗi chữ số và đan chéo nhau, chú ý quy tắc và áp dụng từ trái sang phải, kể cả khi vẽ đường thẳng;

• Bước 2: Chia hình vẽ thành các phần đại diện cho hàng nghìn, hàng trăm, hàng chục, hàng đơn vị;

• Bước 3: Theo thứ tự từ trái sang phải, đếm các điểm giao nhau trong mỗi phần và viết kết quả.

Các bước tính nhẩm nhanh phép nhân 2 chữ số với số có 3 chữ số trên là một phương pháp nhân nhẩm nhanh, đơn giản và hiệu quả. Các em có thể dễ dàng biết cách làm chỉ sau một đến 2 lần luyện tập ban đầu. Từ đó, với những bài tập toán có lời giải hoặc những phép tính với con số lớn hơn cũng dễ dàng thực hiện hơn.

3. Phép tính nhân tam giác với số 1

Phép tính nhân tam giác với số 1 cũng là một trong những cách tính nhẩm nhanh phép nhân. Các em nắm được quy tắc phép tính tam giác của số 1 sẽ giúp việc tính nhẩm dễ dàng và nhanh hơn. Các em ấy các số gồm toàn các chữ số một nhân với chính nó sẽ được kết quả là một dãy số tiến và lùi rất dễ nhớ. Các em có thể hình dung phép tính nhân tam giác với số 1 qua hình vẽ sau:

4. Cách tính nhẩm nhanh phép nhân với số 10

Thực tế, nhân nhẩm là một trong những kỹ năng cần thiết trong học toán. Ngay từ lúc còn nhỏ, các em nên học thuộc quy tắc phép nhân với số 10 vì đây là một trong những quy tắc nhân dễ nhất. Theo đó:

• Muốn nhân một số tự nhiên với 10 các em chỉ việc viết thêm một, hai, ba…chữ số 0 vào bên phải của số đó.

Ví dụ: 5 x 10 = 50, 25 x 10 = 250, 250 x 10 = 2500…

• Khi cần nhân một số thập phân với 10, chỉ việc chuyển dấu phẩy thập phân của số đó sang bên phải một chữ số.

Ví dụ: 1,345 x 10 = 13,45…

5. Cách tính nhẩm nhanh phép nhân với số 15

Một trong những cách tính nhẩm nhanh phép nhân không thể không kể đến đó chính là phép nhân với số 15. Khi nhân một số với 15, các em nhân số đó với 10 rồi cộng với một nửa kết quả đó.

Xét ví dụ: 35 x 15, ta thực hiện phép tính 35 x 10= 350. Sau đó lấy 350 + 175= 525.

6. Cách tính nhẩm nhanh phép nhân với số 9

Cách tính nhẩm nhanh phép nhân với số 9 cũng chính là việc nhớ bảng cửu chương 9. Khi nhìn bảng cửu chương số 9 các em sẽ thấy kết quả hàng chục có số thứ tự từ 0 đến 9 và hàng đơn vị có số thứ tự từ 9 đến 0 và tổng của chúng luôn bằng 9.

7. Tính nhẩm bình phương

Tính nhẩm bình phương có nhiều loại, các em có thể tham khảo một số loại tính nhẩm bình phương sau:

Loại 1: Tính nhẩm bình phương cho số có 2 chữ số và số tận cùng là 5.

Với loại phép tính này, các em nên chú ý, những số có chữ số tận cùng bằng 5 thì sau khi bình phương, 2 chữ số cuối trong kết quả luôn là 25.

• Viết sẵn số 25 ở kết quả. Lấy số ở hàng chục nhân với số kế tiếp nó;

• Lấy kết quả vừa tìm được ghép với 25 ra kết quả của bài toán.

Ví dụ: 75²

• Viết sẵn số 25 ở kết quả. Lấy số hàng chục 7 x 8 (số liền kề) ta được 56

• 75² = 5625

• Viết lại số hàng đơn vị là 1 ở phần kết quả;

• Lấy số hàng chục nhân với 2, viết hàng đơn vị nhớ hàng chục;

• Lấy số hàng chục nhân với chính nó rồi cộng số nhớ ở trên. Ghép kết quả lại với nhau.

Xét ví dụ: 71²

• Viết lại số hàng đơn vị: 71² = ?1

• Lấy số hàng chục nhân với 2, ta có: 7 x 2 = 14 viết 4 nhớ 1 sẽ được: 71² = ?41

• Lấy số hàng chục nhân với chính nó rồi cộng số nhớ ở trên: 7 x 7 + 1 = 50

Ta được: 71² = 5041

• Bình phương hàng đơn vị, viết số hàng đơn vị nhớ số hàng chục;

• Lấy số hàng đơn vị nhân với số hàng chục nhân tiếp với 2 và cộng với số nhớ, viết số hàng đơn vị nhớ số hàng chục

• Bình phương số hàng chục cộng với số nhớ;

Xét ví dụ: 47²

• Bình phương số hàng đơn vị : 7² = 49.

Viết 9 nhớ 4, ghi lại thành ?9

• Lấy số hàng đơn vị nhân với số hàng chục nhân tiếp với 2, sau đó cộng với số đã nhớ: (7 x 4 x 2) + 4 = 60 Viết 0 nhớ 6 : ?09

• Bình phương số hàng chục cộng với số nhớ: 4² + 6 = 22

Ta được: 47² = 2209

8. Nhân hai số có hai chữ số lớn gần bằng 100

Tính nhẩm nhanh nhân hai số có hai chữ số lớn gần bằng 100 có 4 bước:

• Số bù

• Hiệu chéo

• Hiệu bù

• Ghép số

Để hiểu hơn về cách tính nhẩm nhanh phép nhân này hãy xét ví dụ sau:

Tính 72 x 83?

Giải:

Số bù là: 100 – 72 = 28, 100 – 83 = 17

Hiệu chéo là: 72 –  17 = 55

Tích số bù là: 28 x 17 = 476

Vì 476 là số có ba chữ số nên giữ nguyên số có hai chữ số là 76. Cộng phần còn lại với hiệu chéo là: 4 + 55 = 59. Ta được: 72 x 83 = 5976